Przemysłowe wytwarzanie żywności nie jest tak kolorowe, jak wydają się pokazywać nam spece od marketingu i reklamy. Nie ma wesołych krów i biegających wolno kurczaków. Przynajmniej nie ma ich w dużych farmach, które na co dzień zamieszkane są przez setki tysięcy zwierząt. O tym, co się w nich znajduje, mówi książka pod tytułem Farmagedon, którą zamówiłam z popularnej księgarni internetowej.
Dziś zacznę od opisu wydawcy. Wydaje mi się, że nie ma bardziej trafnego tekstu, który opisałby treść tej książki:
Za wszystkim, co jemy, kryje się jakaś historia.
Właśnie teraz gdzieś na świecie zabitych zostaje 4 tysiące zwierząt. W ciągu ostatnich dziesięcioleci zwierzęta hodowlane znikały z naszych łąk i pastwisk, bo rozrastający się przemysł hodowlany zamknął je w klatkach i boksach. Rocznie pochłania on dziesiątki miliardów niewinnych istot hodowanych na mięso, mleko i jaja, które codziennie zjadamy.
Przez 3 lata Philip Lymbery podróżował po świecie i przyglądał się temu, jak wygląda „od kuchni” przemysłowa hodowla zwierząt i jak wpływa ona na ludzi, zwierzęta i planetę. Lymbery odwiedza m.in. fabryki w USA, Peru, Chinach i Meksyku. Pokazuje, jak umyślnie pogarszana jest jakość jedzenia, które trafia na nasze stoły: od sztucznego przyspieszania wzrostu zwierząt, poprzez używanie ogromnych ilości środków chemicznych, antybiotyków i leków hormonalnych, po nadprodukcję zboża na paszę.
Farmageddon jest wołaniem do naszego sumienia, wezwaniem do ujrzenia w hodowli przemysłowej jednej z najbardziej przerażających przyczyn marnowania żywności, cierpienia zwierząt, wymierania zagrożonych gatunków, zanieczyszczenia wód oraz rosnącej liczby chorób cywilizacyjnych. Autor nie zostawia jednak czytelnika wyłącznie z bulwersującym obrazem przemysłu żywieniowego – pokazuje, jak w prosty sposób każdy konsument może uchronić się przed jedzeniem mięsa, jajek i mleka pozyskiwanych w tak skandaliczny sposób.
Oto wstrząsający obraz produkcji jedzenia, które ląduje na naszych talerzach – obowiązkowa lektura dla wszystkich, których obchodzi, czym karmią siebie i swoich bliskich na co dzień.
Masowa produkcja żywności
Obraz przemysłowej hodowli zwierząt oraz roślin (na przykład kukurydzy lub soi) wyłaniający się z kart tej książki jest naprawdę przerażający. Nie chodzi tutaj jedynie o to, że każdego dnia na cierpienie, choroby i śmierć narażane są miliony zwierząt. Chodzi tutaj również o to, w jaki sposób duże lub bardzo duże przedsiębiorstwa zawłaszczają ziemię należącą do drobnych farmerów, zmuszają do „współpracy” rolników z biednych krajów i zastraszają ich, kiedy kooperacja nie idzie po ich myśli. To ostatnie jest dojmującym przykładem na to, jak bardzo chęć zarobienia ogromnych kwot pieniędzy góruje nad troską o lokalnych wytwórców, ekologią i zdrowiem wielu tysięcy potencjalnych konsumentów wytworzonych produktów.
Dlaczego piszę o zdrowiu? Otóż przede wszystkim z tego powodu, że mięso zwierząt hodowanych w skandalicznych warunkach nie jest zdrowe. Krowy, świnie i kurczaki cierpią i chorują na choroby, które zwalczane są za pomocą sporych dawek antybiotyków oraz innych medykamentów, mających za zadanie utrzymać je przy życiu do czasu, aż urosną do takiej wielkości, żeby można je było zabić i wstawić do sklepu jako gotowy produkt. To z kolei sprawia, że ludzie jedzący to tanie mięso nie dostarczają sobie odpowiednich ilości witamin i zapadają na niewyjaśnione schorzenia.
Zresztą nie chodzi tylko o ich spożywanie, ale ogromne spustoszenie w organizmach tych, którzy mieszkają w pobliżu farm lub pól uprawnych. Autor wielokrotnie przytacza przykłady osób, które w wyniku stosowanych w tych miejscach oprysków (Argentyna!) zapadają na bardzo poważne choroby, jak: rak, silne alergie lub astma. Z kolei obecność megafarm kurczaków, świń lub krów oznacza brak dostępu do świeżego powietrza (ogromny smród), zanieczyszczenie wód gruntowych oraz mnóstwo much i innych insektów, których raczej w swoich domach mieć nie chcemy.
A może rybka?
Być może w tym momencie zastanawiacie się nad tym, czy przypadkiem nie lepiej rzucić mięso, zostać jaroszem i od czasu do czasu spożywać ryby. Niestety w tej kwestii również nie jest za różowo. W morzach i oceanach jest coraz mniej ryb, a te, które w nich się znajdują, nie mają szans dorosnąć do dużych rozmiarów. Wszystko przez nadmierne połowy. Jak szacuje autor tej książki, jeśli nic w tej kwestii się nie zmieni, za jakiś czas możemy mieć problem z dziko występującymi osobnikami, które po prostu…znikną. I to jeśli nie w skutek zbyt intensywnego odławiania to dlatego, że w trakcie sezonowych migracji łączą się one z przemysłowo hodowanymi gatunkami, co w rezultacie zmienia gatunek w swego rodzaju hybrydy. Ponura wizja, prawda?
Moja ocena
Książkę oceniam bardzo wysoko, na mocne pięć z plusem w skali sześciostopniowej. Zachwyca przede wszystkim ogrom pracy włożony przez autorów w powstanie tej książki. Jej napisanie wymagało bardzo rozbudowanego researchu, jeśli chodzi o podane źródła (bibliografia znajdująca się na samym końcu zajmuje około 20 stron!), ale także odbycia niezliczonych podróży do miejsc, w których znajdują się naprawdę duże łowiska, megafarmy lub pola uprawne. Te kraje to chociażby: Chiny, Argentyna, itp. Wszystko po to, aby czytelnik otrzymał jak najbardziej rzetelny obraz, relację z pierwszej ręki na temat tego, co dzieje się w tych miejscach i w jak bardzo zmieniają się losy ludzi, którzy tam mieszkają. Ta relacja naprawdę daje do myślenia!
Przeczytajcie tę książkę, jeśli chcecie być świadomi tego, co trafia na wasze stoły. Nie chodzi tutaj tylko o mięsożerców, ale również o wegetarian, którzy główne źródło białka widzą w soi. Zdecydowanie warto to wiedzieć.
Wszystko, co dobre kiedyś się kończy. Podobnie ma się rzecz z naszą wspólną akcją Pracujemy razem, której celem było wspomożenie Was w zmianie lub znalezieniu nowej pracy.
Tak dla przypomnienia, akcja rozpoczęła się 1 czerwca 2020 roku. Jej celem było wsparcie w wiedzę tych osób, które ze względu na sytuację na rynku pracy, zostały zmuszone do poszukiwania nowego zajęcia. Razem z Klaudią i Łukaszem Jarychami, Elą Wolińską i Sylwią Waśniewską wierzyliśmy, że publikowane przez nas każdego tygodnia artykuły pomogą Wam przetrwać ten ciężki czas i pozyskać nowe źródło zarobkowania. Mam nadzieję, że nam się udało!
Gdybyście chcieli jeszcze raz przejrzeć artykuły z naszymi poradami to zachęcam Was do kliknięcia na ten link (KLIK).
Znajdziecie tutaj wszystko, co zostało przez nas napisane w ciągu dwóch i pół miesiąca naszej współpracy.
Niezwykłe wydarzenie
W związku z tym, że chcielibyśmy zakończyć akcję Pracujemy razem z przytupem, mam dla Was zaproszenie na niezwykły webinar. Jego tytuł to Zmiana zawodowa w czasie pandemii. W jego trakcie będziemy opowiadać o najważniejszych aspektach związanych ze zmianą zawodu w tym niezwykle trudnym dla wszystkich czasie. Moje wystąpienie będzie dotyczyło tego,w jaki sposób nauczyć się języka obcego, kiedy ma się do dyspozycji naprawdę niewiele czasu na naukę. Mam nadzieję, że Was tym zainteresuję.
Webinar planujemy na 1 października 2020 roku, na godzinę 20. Już teraz możecie zapisywać się na niego poprzez link, który zostawiam Wam poniżej.
W przypadku książki, o której zamierzam dziś napisać, można byłoby zanucić słynną piosenkę Bajmu „to taka prosta historia/mogłam napisać jej kolejną część”. Jednak niby zwykła, ale przykuwająca uwagę czytelnika na co najmniej kilka godzin.
Publikacje wydawnictwa Dlaczemu znaj już od jakiegoś czasu, chociażby ze świetnej książki Weroniki Tomali pod tytułem Rabih znaczy wiosna. Jeśli nie czytaliście i książki, i mojej recenzji, możecie to teraz nadrobić poprzez kliknięcie na ten link TUTAJ. Dlatego od razu, kiedy zobaczyłam, że można przeczytać kolejną powieść wydaną właśnie przez nich, postanowiłam nie czekać i zaopatrzyłam się w Candy Dominiki Smoleń.
O czym opowiada ta książka?
Wyobraźcie sobie dziewczynę z małej miejscowości na Śląsku, której udaje się znaleźć pracę w Katowicach. Jest dziennikarką, a szef wysłał ją właśnie na koncert jednego z najbardziej znanych raperów w kraju, Zeta, aby zrobić z nim wywiad do gazety. Jak pewnie możecie sobie wyobrażać, mężczyzna nie jest grzecznym chłopcem, a przynajmniej takie wrażenie lubi sprawiać -tatuaże, przygody na jedną noc z dopiero co poznanymi kobietami, itp. Wydaje mi się, że to taki stereotyp, w który Zet dokładnie się wpisuje.
Wywiad nie był jedynym spotkaniem Mai i Kuby (prawdziwe imię rapera), ale wstępem do niełatwego, pełnego wzlotów i upadków związku, który pozornie kończy się dobrze, ale nie do końca. W życiu bowiem jest tak, że chwile pełne szczęścia i euforii przeplatają się z momentami strachu i niepewności. I tak właśnie jest w tej opowieści – cieszymy się z bohaterami ich szczęściem i przeżywamy niepowodzenia. Nie ukrywam, że to właśnie zaintrygowało mnie w tej powieści najbardziej.
Candy – moja ocena
Zanim zdradzę moją ocenę książki, najpierw kilka słów wyjaśnienia. Pamiętacie na pewno cytat z piosenki z początku tego wpisu? Jest on w tym przypadku naprawdę znaczący. A wszystko to dlatego, że historia opisana w powieści Candy to jedna z wielu opowieści o tym, jak to młoda, ładna, uboga i ambitna dziewczyna poznaje tak zwanego bad boya. Fajnie, że w polskich realiach, ponieważ stanowi to naprawdę ciekawą odmianę po tym, co można przeczytać w innych, zagranicznych książkach tego typu. Jednak nadal jest to książka zbudowana na podobnych założeniach i takim samym schemacie. Czytając, po prostu jesteśmy w stanie mniej lub bardziej odgadnąć kolejność wydarzeń. Tak to już po prostu z takimi książkami jest.
Oczywiście nie twierdzę, że jest to wada.
Nie. Przecież gdyby tak było to repertuar powieści dla kobiet/romantycznych wyczerpałby się po kilku zaledwie publikacjach. Na rynku przecież jest strasznie dużo tego typu powieści i z pewnością pojawią się nowe. Poza tym każdy lubi od czasu poczytać sobie coś takiego, nawet będąc w stanie przewidzieć, co stanie się z głównymi bohaterami. Ja lubię.
No i właśnie z tego powodu ocenienie tej książki jest takie trudne. Z jednej strony mamy tutaj historię jakich wiele. A z drugiej – ciekawie i sprawnie opisane wydarzenia z życia dwóch zupełnie różnych od siebie osób, które w jakiś sposób próbują stworzyć ze sobą związek i, mimo kłopotów, być ze sobą szczęśliwi. Pewnie to ostatnie sprawia, że powieść Dominiki Smoleń jest tak ciekawa. Czytelnik chce się dowiedzieć, w która stronę narracja rozwinie się.
Myślę, że spokojnie mogę ocenić Candy na solidną czwórkę z plusem.
Lato to taki specyficzny czas, kiedy odkładamy na bok ciężkie i mroczne kryminały i kierujemy się w stronę nieco lżejszej tematyki. Z tego powodu dziś chciałabym zaproponować Wam lekturę lekką i przyjemną w stylu retro. Czyli Matki z Lovely Lane Nadine Dorries.
Matki… to trzecia część słynnej w Wielkiej Brytanii serii o grupie uroczych studentek pielęgniarstwa, uczących się przy szpitalu St. Angelus. Dla przypomnienia pozostałe powieści toAnioły z Lovely Lane oraz Dzieci z Lovely Lane. Ich recenzje możecie przeczytać tutaj:
Anglia, lata 50. XX wieku. Dla wielu powojennych matek, które z trudem wiążą koniec z końcem, wielka rodzina, jaką tworzą pracownicy szpitala St Angelus, jest jedyną nadzieją.
Noleen sprząta w St Angelus. Pracuje nocą, a w dzień zajmuje się domem. Jej mąż nie może znaleźć pracy, odkąd na wojnie stracił nogę. Tymczasem ich wybitnie uzdolniony syn dokonał rzeczy niesłychanej – zdał egzamin do gimnazjum – jako pierwszy w historii ich dzielnicy. Ale rodzina nie ma pieniędzy na szkolną wyprawkę dla Finna…
Wszyscy Ryanowie zeszli na złą drogę. Oprócz Lorcana. Chłopak marzy o lepszej przyszłości i prawdziwym domu, choć jego mama cierpi na depresję i zbyt często zagląda do kieliszka. Lorcan ma coraz więcej powodów do niepokoju, tym bardziej, że jego brat uciekł z więzienia. Na szczęście „mafia” St Angelus działa prężnie. I nikogo nie zostawi w potrzebie.
Życie i śmierć, miłość i żałoba, przyjaźń i zazdrość, rywalizacja i zdrada… Wracają bohaterowie znani z poprzednich części sagi i pojawiają się nowi, a wszyscy na wskroś prawdziwi. Nadine Dorries z maestrią splata ponadczasowe wątki w swoją opowieść o poświęceniu i braterstwie mieszkańców powojennego Liverpoolu w początkach procesu reformowania brytyjskiej służby zdrowia.
Czego możesz spodziewać się po tej książce i moja ocena
To, czego możesz spodziewać się po lekturze kolejnej części przygód dziewczyn z Lovely Lane to:
Potężna dawka retro i powrót do świata, kiedy surowe zasady moralne wyznaczały życie ludzi, a zszarganą reputację ciężko było naprawić.
Urocze bohaterki, które chcą nieść pomoc potrzebującym i chorym pacjentom.
Ciekawe spojrzenie na kwestie społeczne obecne w latach 50. w Wielkiej Brytanii.
Ciepła atmosfera.
Gwarancja, że przeczytasz tę książkę jednym tchem i będziesz chcieć więcej.
Podobnie jak w przypadku poprzednich części sagi, właściwie nie mam się do czego przyczepić. Czy jest to kwestia dobrze poprowadzonej narracji, charakterystyka gatunku lub konsekwencja w trzymaniu się wcześniej ustalonego konspektu powieści? Być może, a może po prostu chodzi tu o to, że czasy opisywane w powieściach są dla nas tak odległe, że nawet jeśli pojawiają się jakieś zgrzyty fabularne to ciężko jest je zauważyć. Bynajmniej mnie się nie udało.
Nie oznacza to jednak, że książka jest nudna i powtarzalna. Wydaje mi się, że większość z nas interesuje świat medycyny, szczególnie ten w wydaniu z przeszłości. Inaczej takie książki jak na przykład Stulecie chirurgów czy seriale jak The Knick (szczerze polecam!) zdobyły na świecie tak wielką popularność. Są po prostu ciekawe, a opisywane w nich przypadki zaskakujące i wywołujące nasze zainteresowanie. Tutaj jest to dodatkowo podkreślone poprzez rysy charakterologiczne bohaterów: ci zazwyczaj są albo dobrzy albo źli. Ci pierwsi zresztą jednoczą się i pracują wspólnie po to, aby tych drugich skutecznie się pozbyć. Nie wiem, jak Wam, ale mnie coś takiego się podoba, ponieważ jest to odskocznia od obecnych czasów.
Podsumowanie
Reasumując, książka jest lekka, ale podejmuje problemy, z którymi niekiedy borykamy się do dziś, jednak z perspektywy moralności z lat 50. ubiegłego wieku. Świetnie nadaje się na jakieś letnie, niemrawe popołudnie (albo dwa). Zdecydowanie warto, jeśli obyczajówki retro dominują na Waszych półkach.
Znajomość języka obcego w pracy zawodowej jest obecnie równie ważna jak umiejętność obsługi komputera czy prowadzenie samochodu. Nic zatem dziwnego, że pracodawcy przykładają do tej kwestii dużą wagę. Jak pokazują badania, pracownicy, którzy opanowali dobrze przynajmniej jeden język mogą liczyć na miesięczne wynagrodzenie wyższe o kilkaset złotych niż osoby, które nie mają tejże umiejętności.
Każdy z nas na jakimś etapie swojej obecności w szkole uczy się jakiegoś języka obcego. Najczęściej jest to angielski lub niemiecki, ale obecnie coraz częściej w przedszkolach i szkołach dzieci otrzymują możliwość przyswojenia hiszpańskiego lub francuskiego. Taka nauka, z większymi lub mniejszymi sukcesami, trwa zazwyczaj do czasu zakończenia edukacji. Niestety w tak zwanym dorosłym życiu pojawiają się inne zadania: praca zawodowa, obowiązki domowe, itp., które skutecznie uniemożliwiają dalsze kształcenie językowe. Szczęściarze mają pracę, w której w większym lub mniejszym stopniu wykorzystują język obcy. Pozostali, a jest to spora grupa, zapominają to, czego już się nauczyli i przypominają sobie o języku dopiero w obliczu zmiany miejsca pracy lub możliwości awansu. To oczywiście skutkuje tym, że próbują w gorączkowy sposób przypomnieć sobie lub nauczyć się nowych umiejętności językowych w kilka dni. Jak możecie sobie pewnie wyobrazić, takie działanie nie zawsze kończy się sukcesem.
W idealnym świecie byłoby tak, że to, czego raz nauczyliśmy się, pozostaje z nami do końca życia. Tak nie jest, dlatego każda rzecz, której uczymy się, powinna być powtarzana, odświeżana i praktykowana jak najczęściej. Z tego też powodu zaleca się utrzymanie jej wykonywania przez cały czas, nawet jeśli miałoby to zająć tylko 5 minut każdego dnia. Podobnie jest z językiem, dlatego poświęcanie chwili na nauczenie się na przykład nowego słówka lub przesłuchanie krótkiego podkastu robi bardzo dobrą robotę.
Na potrzeby tego artykułu uznajmy, że odłożyliśmy wszelkiego aktywności językowe na półkę. Co zatem możesz zrobić, żeby przypomnieć sobie język obcy? Oto moje sześć wskazówek.
1. Daj sobie troszkę czasu
Może jest to nieco banalne, ale w mojej praktyce często miałam do czynienia z osobami, które planowały w tydzień przypomnieć sobie dawno zapomniany język. I o ile w ich przypadku było nieco łatwiej, ponieważ planowali poduczyć się angielskiego, który, nie ukrywajmy, niemalże zawładnął naszą rzeczywistością, o tyle plan był nieco szalony i delikatnie mówiąc, średnio wykonalny. Na przypomnienie sobie języka potrzebujemy troszkę czasu. Im większe zdolności językowe i łatwość zapamiętywania nowych rzeczy mamy, tym pójdzie szybciej. Jednak nie oszukujmy się, że dojście od poziomu A1 (diagnozowanego na początku) do B2 (docelowego) zajmie nam tydzień. Szczególnie w momencie, kiedy na lekcję planujemy jedną godzinę w tygodniu, którą przesuwamy nieustannie, nie pracujemy w domu i nie odrabiamy zadania domowego. Żeby uczyć się, potrzebujesz czasu i spokoju. Jednak nie zniechęcaj się, jeśli Twój grafik pozwala Ci jedynie na jedno spotkanie tygodniowo, pracuj w domu i otaczaj się językiem obcym w takim stopniu, w jakim pozwalają Ci na to umiejętności i czas.
2. Magiczne 5 minut dziennie
Czy wiesz dlaczego wszelkiego rodzaju aplikacje, które oferują pięciominutowe lekcje są tak popularne? Ponieważ jest to tak krótki czasu, że jesteś w stanie wygospodarować go niemalże każdego dnia i nauczyć się czegoś nowego: albo kilku słówek, albo przećwiczyć strukturę gramatyczną. Z jednej strony wydaje się, że kilka minut to nic, ale z drugiej…jednak zrobiłeś coś do przodu. W dodatku tak krótki odcinek czasowy pozwala na zaplanowanie systematycznej nauki, nawet każdego dnia. Z tego powodu zachęcam Cię do wypróbowania takiej formy nauki języka, szczególnie jeśli wiesz, że Twój rozkład dnia nie pozwoli Ci na dłuższą naukę.
To, którą aplikację wybierzesz, zależy od Ciebie. Zwróć jednak uwagę na to, żeby zadania były w miarę zróżnicowane, pozwalały Ci usprawniać każdą zdolność językową: mówienie, pisanie, czytanie i rozumienie ze słuchu. Wiele z nich pozwala ćwiczyć także wymowę – nagrywasz wtedy to, w jaki sposób wymawiasz słowo i aplikacja wskazuje, czy jest to poprawne czy nie.
3. Czytaj w języku docelowym od samego początku
Ciekawym sposobem na przypomnienie sobie języka jest czytanie w nim, szczególnie rzeczy, które są dla Ciebie interesujące. Ja bardzo lubię kryminały i tak się składa, że uczę się hiszpańskiego. Znalazłam zatem wydawnictwo, które oferuje właśnie tego typu publikacje i jestem zadowolona. Po pierwsze dlatego, że historia bardzo mnie wciąga i chcę dowiedzieć się więcej (mam zatem motywację), jednocześnie do każdego rozdziału dołączono listę słówek, których mogę się nauczyć, a moje rozumienie tekstu sprawdzam poprzez wykonanie odpowiednich ćwiczeń.
Nawet jeśli nie lubisz czytać książek, wolisz dłuższe lub krótsze artykuły, istnieje wiele tekstów, które możecie przeczytać. Czasopisma językowe oferują publikacje oznaczone poziomem językowym, ciekawe tematy i listę słówek wraz z wymową po zakończeniu każdego z nich. Sieć pełna jest stron dla uczących się, gdzie można poczytać interesujące rzeczy. Zasobów jest mnóstwo, wystarczy jedynie po nie sięgnąć.
Pamiętaj, że dobierając tekst do swoich umiejętności, powinieneś wybrać taki, który rozumiesz w 90%. Nie ma sensu silić się na wyższy poziom, ponieważ nie zrozumiesz zbyt wiele i zniechęcisz się. Chodzi o to, żebyś mógł swobodnie czytać, niemalże tak jak po polsku, i nie odrywać się zbyt często od treści po to, aby sprawdzać co chwilę słówka w słowniku.
4. Czy oglądanie filmów może mi pomóc?
Oczywiście. Rozumienie ze słuchu jest bardzo ważną umiejętnością językową, dlatego rozwijanie jej właśnie w taki sposób jest naprawdę doskonałym pomysłem. W dodatku filmy mają ogromną przewagę nad nagraniami puszczanymi w trakcie zajęć językowych z nauczycielem. Jaką? Nie są to czyste nagrania, które powstały w studiu nagraniowym, bez żadnych tak zwanych dźwięków tła. Jeśli ktoś mówi do Ciebie w miarę wolno i wyraźnie, a nagranie jest czyste, o wiele łatwiej jest skoncentrować się na nim. Film z kolei naśladuje sytuacje z naszego codziennego życia: jest w nim hałas, ktoś mówi szybko, niewyraźnie, mamrocze, itp. Zrozumienie takiego przekazu jest o wiele trudniejsze, ale też bardziej przygotowuje na to, co czeka nas w trakcie wycieczki lub spotkania biznesowego. Nie łudźmy się, nie zawsze nasz rozmówca będzie mówił piękną angielszczyzną niczym z BBC i musimy być na to przygotowani.
5. Nie bój się mówić
Już dawno minęły czasy średniowiecza, kiedy ludzie uczyli się języka obcego tak zwaną metodą tradycyjną, czyli poprzez uczenie się gramatyki i pisanie. Obecnie stawia się na komunikację i swobodne porozumiewanie się jest najważniejszą potrzebą kursantów. Zdarza się jednak, że wielu z nich ma barierę, strach przed mówieniem z obawy o narobienie błędów, wygłupienie się. Tymczasem nie można poprawić swobody lub akuratności dobierania właściwego słownictwa, jeśli kursant nie odzywa się. Przyjmij do wiadomości, że w przypadku przyswajania języka uczenie się na błędach jest najlepszą metodą. Nie obawiaj się również, że nauczyciel, jeśli będziesz uczył się z jego pomocą, będzie na ciebie zły albo pomyśli, że jesteś, za przeproszeniem, nieukiem, który nie potrafi czegoś przyswoić. Wierz mi, że taka nasza, lektorów, rola, żeby słuchać, poprawiać i reagować w każdym momencie, kiedy przeczuwamy, że możesz powiedzieć coś nie tak. Na wszelkiego rodzaju zajęciach językowych panuje zasada: „wszystko, co ty powiesz, zostaje tutaj”. Nikt nie będzie się z Ciebie śmiał ani wytykał palcami.
Żeby mówić, musisz mieć partnera. Najprostszym sposobem jest poszukanie lektora języka, który planujesz sobie przypomnieć. Określi on Twój początkowy poziom i wskaże przedział czasowy, w którym powinieneś zacząć widzieć już jakieś postępy. Jednak nie jest to jedyna opcja. Jeśli często wyjeżdżasz, korzystaj z tej możliwości i szukaj sposobności do posługiwania się językiem. Możesz również nawiązać kontakt z innymi uczniami i praktykować z nimi. Obecnie mamy bardzo dużo sposobów na znalezienie partnera do rozmowy, nie tylko stacjonarnie, ale również zdalnie.
6. Audiobooki to jest to!
Ciekawym pomysłem jest również posłużenie się audiobookami. Wiem, że wiele osób nie za bardzo lubi słuchać książek nawet po polsku, ale jest to świetny sposób na kontakt z językiem. Nie bój się, że będzie za szybko, czegoś nie zrozumiesz, bo lektor będzie mówił z prędkością światła. Wiele aplikacji ma wbudowaną możliwość spowolnienia lub ponownego odtworzenia fragmentu nagrania. Dzięki temu będziesz pewien, że nie umknie Ci żaden znaczący fragment, a dodatkowo będziesz na bieżąco z nowościami książkowymi.
Na zakończenie dam Ci jeszcze jedną radę. Nie bój się gramatyki. Wiem, że wkuwanie wyjątków jest trudne i nie zawsze jesteśmy w stanie wszystko zapamiętać za jednym razem, ale musisz pamiętać, że zasady gramatyczne to rama dla słów. Oznacza to, że to one wyznaczają sposób, w jaki powinniśmy słownictwo ze sobą łączyć. W kręgach zawodowych ważne jest, aby mówić poprawnie i gramatyka nam w tym pomaga.
Gdybyście zastanawiali się, czy warto przeczytać to mogę Was do tego jedynie zachęcić. Warto.
2. Jedna krew Stefan Darda
Muszę przyznać już teraz, że temat na książkę jest niezły, ale główny bohater wybitnie mnie irytuje. Postaram się jednak skończyć, ponieważ ciągle mam nadzieję, że ta książka czymś mnie zaskoczy.
Dzisiaj spotykam się z Wami w nieco innej formie niż zazwyczaj. Pomyślałam sobie, że skoro będę mówić o audiobookach to powinnam to zrobić w formie audio. I tak się stało. Wybaczcie mi wszelkie niedoróbki (pewnie jest ich sporo), ponieważ to mój pierwszy film. Mimo to życzę Wam miłego oglądania/słuchania 🙂
You do not have sufficient freedom levels to view this video. Support free software and upgrade.
Dziś opowiem Wam o jednej z moich ulubionych książek, czyli o Nędznikach Victora Hugo. Jeśli interesuje Was taka tematyka, to zapraszam do czytania dalej.
Nędznicy to francuska powieść historyczna, opublikowana po raz pierwszy w 1862 roku. Jest ona uważana za jedną z największych powieści XIX wieku. W świecie anglojęzycznym jest ona zwykle określana oryginalnym francuskim tytułem, czyli Les Misarables. Jednak jako tytuł stosowano kilka alternatyw, w tym Nędzników, Nędznych, Biednych, Nędznych biednych, Ofiar i Wyrzuconych. Akcja rozpoczyna się w 1815 r., a kończy na rebelii czerwcowej z 1832 r. w Paryżu, jednak powieść skupia się głównie na życiu i relacjach pomiędzy kilkoma postaciami, szczególnie na losach byłego skazańca Jeana Valjeana i jego pragnieniem odkupienia win. Badając naturę prawa i łaski, powieść omawia historię Francji, architekturę i urbanistykę Paryża, politykę, filozofię moralną, antymonarchizm, sprawiedliwość, religię oraz rodzaje i naturę miłości romantycznej i rodzinnej. Les Misérables został spopularyzowany poprzez liczne adaptacje filmowe, teatralne i sceniczne.
Forma powieści
Upton Sinclair opisał powieść jako „jedną z pół tuzina największych powieści świata” i zauważył, że Hugo określił cel Les Misérables we wstępie:
Dopóki prawa i obyczaje pozwolą sobie kłaść na ludzi piętno skazańców, wytwarzając tym sposobem sztuczne piekło w pełnym wykwicie cywilizacyi i stawiając fatalność ludzką przeciwko wyrokom boskim; dopóki nie zostaną rozwiązane trzy zagadnienia tego wieku, a mianowicie: poniżenie człowieka przez nędzę, upadek kobiety przez głód i wyniszczenie, dzieci przez ciemnotę; dopóki w pewnych sferach możebne będzie odrętwienie społeczne; jednem słowem, dopóki na ziemi istnieć będą ciemnota i nędza — dopóty takie książki, jak ta, mogą zawsze się przydać.
Pod koniec powieści Hugo wyjaśnia nadrzędną strukturę dzieła:
Książka, którą czytelnik ma przed sobą w tej chwili, jest, od jednego końca do drugiego, w całości i szczegółowo … postępem od zła w dobro, od niesprawiedliwości do sprawiedliwości, od kłamstwa do prawdy, od nocy do dnia od apetytu do sumienia, od zepsucia do życia; od bestialstwa do obowiązku, od piekła do nieba, od nicości do Boga. Punkt wyjścia: materia, cel: dusza. Hydra na początku, anioł na końcu.
Powieść zawiera różne wątki fabularne, ale tym głównym jest historia byłego skazańca Jeana Valjeana, który nie może uciec od swojej kryminalnej przeszłości. Książka jest podzielona na pięć tomów, każdy z nich podzielony na kilka części i rozdziałów. W sumie daje to 48 części i 365 rozdziałów. Każdy rozdział jest stosunkowo krótki, zwykle nie dłuższy niż kilka stron.Powieść jako całość jest jedną z najdłuższych, jakie kiedykolwiek napisano. Składa się z 655 478 słów (w języku francuskim). Hugo wyjaśnił swoje ambicje powieści swojemu włoskiemu wydawcy:
Nie wiem, czy wszyscy ją przeczytają, ale powieść jest przeznaczona dla wszystkich. Zwraca się do Anglii, a także Hiszpanii, Włoch, Francji, Niemiec i Irlandii, republik, w których żyją niewolnicy, a także do imperiów, które mają poddanych. Problemy społeczne wykraczają poza granice. Rany ludzkości, te ogromne rany, które zaśmiecają świat, nie kończą się na niebiesko-czerwonych liniach narysowanych na mapach. Gdziekolwiek mężczyźni idą w nieświadomości lub w rozpaczy, gdziekolwiek kobiety sprzedają się za chleb, gdziekolwiek dzieciom brakuje książki do nauki lub ciepłego paleniska, Les Misérables puka do drzwi i mówi: „otwórz się, jestem tu dla ciebie”.
Dygresje
Ponad jedna czwarta powieści – około 955 z 2783 stron – poświęcona jest esejom, które argumentują moralnie lub pokazują encyklopedyczną wiedzę Hugo, ale nie rozwijają fabuły, ani nawet wątku podrzędnego. Tę metodę Hugo stosował w innych działach, na przykład Dzwonnik z Notre Dame i Pracownicy morza. Tematy, które porusza Hugo, obejmują zakony w klasztorze, budowę kanałów ściekowych w Paryżu, łuki i sytuacja dzieci ulicy w Paryżu. Rozdział o klasztorach zatytułował „Nawias”, aby ostrzec czytelnika o jego braku związku z fabułą. Hugo poświęca kolejne 19 rozdziałów (Tom II, Księga I) relacjom – i medytacji nad miejscem w historii – bitwie pod Waterloo, polu bitwy, które Hugo odwiedził w 1861 r. I gdzie zakończył pisanie powieści. Tom 2 otwiera taką zmianą tematu, że wydaje się początkiem zupełnie innej pracy. Fakt, że ta „dygresja” zajmuje tak dużą część tekstu, wymaga odczytywania go w kontekście „nadrzędnej struktury” omówionej powyżej. Hugo wyciąga własne wnioski, uznając Waterloo za punkt zwrotny w historii, ale zdecydowanie nie zwycięstwo dla sił reakcji.
Waterloo, poprzez rozbiórkę mieczem europejskich tronów, nie miał żadnego innego skutku niż spowodowanie kontynuacji rewolucyjnej pracy w innym kierunku. Zabójcy skończyli; przyszła kolej na myślicieli. Wiek, w którym Waterloo miał aresztować, kontynuował marsz. To złowrogie zwycięstwo zostało pokonane przez wolność.
Jeden z krytyków nazwał to „duchową bramą” do powieści, ponieważ jej przypadkowe spotkanie Thénardiera i pułkownika Pontmercy’ego zapowiada tak wiele spotkań powieści „łącząc szansę i konieczność”, „konfrontację bohaterstwa i nikczemności”.Nawet gdy nie zwraca się do innych podmiotów spoza swojej narracji, Hugo czasami przerywa prostą recytację wydarzeń, jego głos i kontrolę nad fabułą nieograniczoną czasem i sekwencją. Powieść rozpoczyna się oświadczeniem o biskupie Digne w 1815 r. I natychmiast się zmienia: „Chociaż szczegóły te w żaden sposób nie dotyczą w zasadzie tego, co musimy powiedzieć …” Dopiero po 14 rozdziałach Hugo znów zaczyna wątek otwierający ” Na początku października 1815 … ”, aby przedstawić Jean Valjean.
Źródła inspiracji Hugo
W incydencie, którego świadkiem był Hugo w 1829 r., wzięło udział trzech nieznajomych i funkcjonariusz policji. Jednym z nieznajomych był człowiek, który ukradł bochenek chleba, podobny do Jeana Valjeana. Oficer zabrał go do powozu. Złodziej widział także, jak matka i córka bawią się ze sobą, co byłoby inspiracją dla Fantine i Cosette. Hugo wyobrażał sobie życie mężczyzny w więzieniu oraz matki i córki zabranych sobie nawzajem.
Postać Valjeana jest luźno oparta na życiu byłego skazańca Eugène François Vidocqa. Vidocq został szefem tajnej jednostki policji, a później założył pierwszą prywatną agencję detektywistyczną we Francji. Był także biznesmenem, powszechnie znanym ze swojego zaangażowania społecznego i filantropii. Vidocq zainspirował także Hugo, gdy napisał Ostatni dzień potępionego człowieka. W 1828 r. Vidocq, już ułaskawiony, uratował jednego z robotników w swojej fabryce papieru, podnosząc ciężki wózek na ramiona, tak jak robi to Valjean. Opis Hugo dotyczący Valjeana ratującego marynarza na Orionie niemal dosłownie w liście barona La Roncière opisał taki incydent.
Hugo wykorzystał odejście więźniów z Bagne w Tulonie w jednym ze swoich wczesnych opowiadań Le Dernier Jour d’un Condamné. Udał się do Tulonu, aby odwiedzić Bagne w 1839 r. i sporządził obszerne notatki, choć zaczął pisać książkę dopiero w 1845 r. Na jednej ze stron notatek o więzieniu napisał dużymi drukowanymi literami możliwe imię swojego bohatera : „JEAN TRÉJEAN”. Kiedy książka została ostatecznie napisana, Tréjean stał się Valjean.
W 1841 r. Hugo uratował prostytutkę przed aresztowaniem za napaść. Wykorzystał krótką część swojego dialogu z policją, opowiadając o uratowaniu Fantine przez Valjeana w powieści. 22 lutego 1846 r., kiedy rozpoczął pracę nad powieścią, Hugo był świadkiem aresztowania złodzieja chleba, podczas gdy księżna i jej dziecko bezlitośnie oglądały scenę od swojego powozu. 29–30 Spędził kilka wakacji w Montreuil-sur-Mer, który stał się wzorem dla miasta, który nazywa M ____- sur-M __.
Podczas buntu w 1832 r. Hugo spacerował ulicami Paryża, widział barykady blokujące mu drogę i musiał schronić się przed ostrzałem. Bardziej bezpośrednio uczestniczył w powstaniu paryskim w 1848 r., pomagając rozbić barykady i stłumić zarówno popularny bunt, jak i jego monarchistycznych sojuszników.
Victor Hugo czerpał inspirację ze wszystkiego, co słyszał i widział, zapisując ją w swoim pamiętniku. W grudniu 1846 r. był świadkiem sprzeczki między starą kobietą przeszukującą śmieci i dzieckiem ulicy, którym mógł być Gavroche. Doinformował się również poprzez osobistą inspekcję paryskiej Conciergerie w 1846 r. Zbierając informacje o niektórych branżach oraz o zarobkach i standardach życia robotników. Poprosił swoje kochanki, Léonie d’Aunet i Juliette Drouet, aby opowiedziały mu o życiu w klasztorach. Wsunął także osobiste anegdoty w fabułę. Na przykład noc poślubna Mariusza i Cosette (Część V, Księga 6, Rozdział 1) odbywa się 16 lutego 1833 r., kiedy to Hugo i jego długoletnia kochanka Juliette Drouet po raz pierwszy się kochali.
O czym jest ta książka?
Tom I Fantine
Historia zaczyna się w 1815 r. w Digne, gdy chłop Jean Valjean, który właśnie został zwolniony po odbyciu wyroku skazującego go na 19 lat więzienia w Bagne w Tulonie – pięć za kradzież chleba dla swojej głodującej siostry i jej rodziny oraz kolejnych czternaście za liczne próby ucieczki – zostaje wyrzucony z karczmy, ponieważ posiadany przez niego żółty paszport naznacza go jako byłego skazanego. Śpi na ulicy, jest zły i zgorzkniały.Dobrotliwy biskup Digne Myriel daje mu schronienie.
W nocy Valjean ucieka ze srebrną zastawą Myriela. Kiedy policja go łapie, Myriel udaje, że podarował sztućce Valjeanowi i naciska, by wziął również dwa srebrne świeczniki. Wyglądało to tak, jakby ich zapomniał. Policja przyjmuje to wyjaśnienie i wychodzi. Myriel mówi Valjeanowi, że jego życie zostało powierzone Bogu i że powinien wykorzystać pieniądze ze srebrnych świeczników, aby stać się uczciwym człowiekiem.
Valjean zastanawia się nad słowami Myriela. Kiedy pojawia się okazja, czysto z przyzwyczajenia, kradnie monetę 12-letniemu Petitowi Gervaisowi. Szybko żałuje i w panice przeszukuje miasto w poszukiwaniu Gervaisa. Jednocześnie ta kradzież zostaje zgłoszona władzom. Valjean ukrywa się, gdy go szukają, ponieważ jeśli zostanie schwytany, wróci na galery na całe życie jako recydywista.
Minęło sześć lat, a Valjean, używając pseudonimu Monsieur Madeleine, stał się bogatym właścicielem fabryki i został mianowany burmistrzem miasta określonego tylko jako M ____-sur-M__ (tj. Montreuil-sur-Mer). Idąc ulicą, widzi człowieka o imieniu Fauchelevent przypiętego pod kołami wozu. Kiedy nikt nie chce podnieść wózka, nawet za opłatą, postanawia uratować Faucheleventa. Czołga się pod wozem, udaje mu się go podnieść i uwolnić. Miejski inspektor policji, inspektor Javert, który był przybocznym strażnikiem Bagne w Tulonie podczas uwięzienia Valjeana, staje się podejrzliwy wobec burmistrza po tym, jak zobaczył ten niezwykły wyczyn siły. Znał tylko jednego człowieka, skazańca imieniem Jean Valjean, który mógł coś takiego zrobić.
Wiele lat wcześniej w Paryżu grizette (kobieta z francuskiej klasy pracującej) o imieniu Fantine zakochała w Félixie Tholomyès. Jego przyjaciele, Listolier, Fameuil i Blachevelle zostali sparowani z przyjaciółkami Fantine, Dahlią, Zéphine i Favourite. Mężczyźni porzucają kobiety, traktując ich relacje jako młodzieńczą rozrywkę. Fantine musi korzystać z własnych zasobów, aby opiekować się nią i córką Tholomyèsa, Cosette. Kiedy Fantine przybywa do Montfermeil, zostawia Cosette pod opieką Thénardiersa, skorumpowanego karczmarza, i jego samolubnej, okrutnej żony.Fantine nie zdaje sobie sprawy z tego, że znęcają się nad jej córką i wykorzystują ją jako pracownicę przymusową na rzecz swojej gospody i nadal stara się sprostać rosnącym, wymuszonym i fikcyjnym wymaganiom. Później zostaje zwolniona z pracy w fabryce Jeana Valjeana z powodu odkrycia, iż jej córka urodziła się poza małżeństwem. Tymczasem żądania pieniężne Thardardierów nadal rosną.
W desperacji Fantine sprzedaje swoje włosy i dwa przednie zęby i ucieka się do prostytucji, by zapłacić Thénardierom. Fantine powoli umiera z powodu nieokreślonej choroby. Dandys o imieniu Bamatabois nęka Fantine na ulicy, a ona reaguje, uderzając go. Javert aresztuje Fantine. Ta prosi go o zwolnienie, aby mogła utrzymać córkę, ale Javert skazuje ją na sześć miesięcy więzienia.
Valjean (burmistrz Madeleine) interweniuje i nakazuje Javertowi uwolnienie jej. Javert opiera się, ale Valjean zwycięża i, czując się odpowiedzialny za to, że kobieta straciła pracę w jego fabryce, obiecuje Fantine, że przyprowadzi do niej Cosette. Zabiera ją do szpitala.Javert znów odwiedza Valjeana i przyznaje, że po tym, jak został zmuszony do uwolnienia Fantine, zgłosił go funkcjonariuszom jako Valjeana. Stwierdza jedna, że zdaje sobie sprawę, iż się mylił, ponieważ oficerowie zidentyfikowali kogoś innego jako prawdziwego Jeana Valjeana, mają go w areszcie.
Valjean jest rozdarty, ale postanawia się ujawnić, aby ocalić niewinnego człowieka, którego prawdziwe nazwisko to Champmathieu. Udaje się w podróż, aby wziąć udział w procesie i tam ujawnia swoją prawdziwą tożsamość. Valjean wraca do M ____-sur-M__, aby zobaczyć się z Fantine, a następnie z Javiertem, z którym konfrontuje się w jej szpitalnej sali.Po tym, jak Javert aresztuje Valjeana, ten prosi o trzy dni, by przyprowadzić Cosette do Fantine, ale Javert odmawia. Fantine odkrywa, że Cosette nie ma w szpitalu i z niepokojem pyta, gdzie ona jest. Javert nakazuje jej milczenie, a następnie ujawnia prawdziwą tożsamość Valjeana. Osłabiona dotkliwą chorobą doznaje szoku i umiera. Valjean idzie do Fantine, rozmawia z nią niesłyszalnym szeptem, całuje ją w rękę, a potem wychodzi z Javertem. Później ciało Fantine zostaje bezceremonialnie wrzucone do publicznego grobu.
Tom II – Cosette
Valjean ucieka, ale zostaje schwytany i skazany na śmierć. Król zamienia wyrok na karę dożywotniej służby. Valjean, uwięziony w Bagnie w Tulonie, ryzykując życie ratuje marynarza złapanego w takielunek statku. Widzowie domagają się jego uwolnienia. Valjean udaje własną śmierć, pozwalając sobie wpaść do oceanu. Władze zgłaszają go martwego, a jego ciało zginęło.
Valjean przybywa do Montfermeil w Wigilię Bożego Narodzenia. Znajduje Cosette, która sama zbiera wodę w lesie, i idzie z nią do gospody. Zamawia posiłek i obserwuje, jak Thénardiersowie znęcają się nad nią, jednocześnie rozpieszczając własne córki Éponine i Azelmę Te młode damy źle traktują Cosette za zabawę należącą do nich lalką. Valjean wychodzi i wraca, aby przekazać Cosette prezent – drogą nową lalkę, którą dziewczynka po pewnym wahaniu chętnie przyjmuje. Éponine i Azelma są zazdrosne. Madame Thénardier jest wściekła na Valjeana, podczas gdy jej mąż lekceważy jego zachowanie, dbając tylko o to, by zapłacił za jedzenie i zakwaterowanie.
Następnego ranka Valjean informuje Thénardiersów, że chce zabrać ze sobą Cosette. Madame Thénardier wydaje się uradowana, podczas gdy Thénardier udaje, że kocha Cosette i martwi się o jej dobro, niechętnie z niej rezygnując. Valjean płaci Thénardiersowi 1500 franków, po czym on i Cosette opuszczają gospodę. Thénardier, mając nadzieję, że uda mu się wyciągnąć więcej z Valjeana, biegnie za nimi, trzymając 1500 franków i mówi Valjeanowi, że chce odzyskać Cosette. Informuje go, że nie może zwolnić Cosette bez wiadomości od matki dziecka. Valjean wręcza list od Fantine upoważniający jego posiadacza do zabrania Cosette. Thénardier żąda następnie, aby Valjean zapłacił tysiąc koron, ale Valjean i Cosette odchodzą. Thénardier żałuje, że nie przyniósł pistoletu i wraca do domu.
Valjean i Cosette uciekają do Paryża. Valjean wynajmuje nowe mieszkania w Gorbeau House, w którym on i Cosette mieszkają szczęśliwie. Jednak kilka miesięcy później Javert odkrywa tam ich kwatery. Valjean zabiera Cosette w nadzei na to, że uda im się uciec przed Javertem. Wkrótce z pomocą Faucheleventa znajdują schronienie w klasztorze Petit-Picpus. To człowiek, którego Vajjean uratował przed zmiażdżeniem pod wózkiem i który został ogrodnikiem klasztoru. Valjean także zostaje ogrodnikiem, a Cosette wstępuje do szkoły klasztornej.
Tom III – Marius
Osiem lat później Przyjaciele Abecadła, dowodzeni przez Enjolrasa, przygotowują rewolucję przeciwko Orléanistom (tj. powstanie paryskie w dniach 5–6 czerwca 1832 r., Po śmierci generała Lamarque, jedynego francuskiego przywódcy, który miał współczucie dla klasy robotniczej. Lamarque był ofiarą dużej epidemii cholery, która spustoszyła miasto, a zwłaszcza jego biedne dzielnice, wzbudzając podejrzenie, że rząd zatruł studnie).
Do Przyjaciół Abecadła dołączają biedni z Cour des grands, w tym najstarszy syn Thénardiersa, Gavroche, który jest ulicznikiem.
Jeden ze studentów, Marius Pontmercy, został wyrzucony z rodziny z powodu swoich liberalnych poglądów. Po śmierci ojca, pułkownika Georgesa Pontmercy’ego, Marius odkrywa notatkę, w której instruuje on syna, aby udzielił pomocy sierżantowi Thénardierowi, który uratował życie Pontmercy’ego pod Waterloo. W jednak rzeczywistości Thénardier plądrował zwłoki i przypadkowo uratował życie Pontmercy’emu oraz nazwał się sierżantem pod Napoleonem, aby uniknąć ujawnienia się jako złodziej.W Ogrodu Luksemburskim Marius zakochuje się w pięknej Cosette.
Thénardiersowie również przeprowadzili się do Paryża i żyją w biedzie po utracie gospody. Mieszkają pod nazwiskiem „Jondrette” w Gorbeau House (przypadkowo w tym samym budynku Valjean i Cosette mieszkali krótko po opuszczeniu gospody Thénardiersów). Marius także jest tam lokatorem i mieszka obok Thénardiersów.
Éponine, teraz obdarta i wychudzona, odwiedza Mariusa w swoim mieszkaniu, by błagać go o pieniądze. Aby zaimponować mu, stara się udowodnić swoją umiejętność czytania, czytając na głos książkę i pisząc „The Cops Are Here” na kartce papieru. Marius współczuje jej i daje jej trochę pieniędzy. Po jej wyjściu obserwuje pęknięcie w ścianie w „Jondrettes” w swoim mieszkaniu.
Wchodzi Éponine i ogłasza, że przybywa do nich filantrop wraz ze swoją córką. Aby wyglądać biedniej, Thénardier gasi ogień i łamie krzesło. Nakazuje także Azelmie wybić szybę, co powoduje skaleczenie ręki (tak jak tego oczekiwał Thénardier).Wchodzi filantrop i jego córka – właściwie Valjean i Cosette. Marius natychmiast rozpoznaje dziewczynę. Valjean obiecuje, że wróci z czynszem. Po tym jak on i Cosette wychodzą, Marius prosi Éponine o uzyskaniu dla niego adresu. Éponine, zakochana w Mariusie, niechętnie się na to zgadza. Thénardiersowie również rozpoznali Valjeana i Cosette i przysięgają zemstę. Thénardier korzysta z pomocy Patrona -Minette, znanego i budzącego lęk gangu morderców i rabusiów.
Marius słyszy plan Thénardiera i idzie do Javerta, aby zgłosić zbrodnię. Javert daje Mariusowi dwa pistolety i instruuje go, aby wystrzelił w powietrze, jeśli coś stanie się niebezpieczne. Marius wraca do domu i czeka na przybycie Javerta i policji. Thénardier wysyła Éponine i Azelmę na zewnątrz, aby wyglądali policji. Kiedy Valjean wraca z czynszem, Thénardier wraz z Patronem-Minette, zaskakuje go i ujawnia swoją prawdziwą tożsamość. Marius uznaje Thénardiera za człowieka, który „uratował” życie ojca w Waterloo i nie wie, co zrobić.Próbuje znaleźć sposób na uratowanie Valjeana, nie zdradzając Thénardiera. Valjean zaprzecza znajomości z Thénardierem i mówi mu, że nigdy się nie spotkali. Próbuje uciec przez okno, ale jego ruchy są ograniczone. Jest też zamroczony.
Thénardier nakazuje Valjeanowi zapłacić mu 200 000 franków. Rozkazuje także, aby napisał list do Cosette. Po tym, jak Valjean pisze wiadmość i informuje Thénardiera o swoim adresie, ten wysyła Mme. Thénardier po Cosette. Pani Thénardier wraca sama i ogłasza, że adres jest fałszywy.W tym czasie Valjeanowi udaje się uwolnić. Thénardier postanawia go zabić. Podczas gdy on i Patron-Minette mają to zrobić, Marius przypomina sobie o skrawku papieru, o którym pisała wcześniej Éponine. Wrzuca go do mieszkania Thénardiersa przez szczelinę w ścianie. Thénardier czyta i myśli, że to Éponine wrzuciła go do środka. On, pani Thénardier i Patron-Minette próbują uciec, ale Javert ich powstrzymuje. Aresztuje Thénardierów i Patrona-Minette (z wyjątkiem Claquesousa, który ucieka podczas transportu do więzienia; Montparnasse`a, który zatrzymuje się, by uciec z Éponine zamiast przyłączyć się do rabunku; i Gavroche`a, który nie był obecny i rzadko uczestniczył w rodzinnych przestępstwach). Valjeanowi udaje się uciec, zanim Javert go zobaczy.
Tom IV – Idylla na Rue Plumet i epos na Rue St. Denis
Po zwolnieniu z więzienia Éponine znajduje Mariusa i ze smutkiem mówi mu, że znalazła adres Cosette. Prowadzi go do domu Valjeana i Cosette na Rue Plumet, a Marius obserwuje dom przez kilka dni. W końcu spotykają się z Cosette i deklarują sobie wzajemną miłość. Thénardierom, Patron-Minette`owi i Brujonowi udaje się uciec z więzienia z pomocą Gavroche`a.
Pewnej nocy, podczas jednej z wizyt Mariusa u Cosette, sześciu mężczyzn próbuje najechać dom Valjeana. Jednak Éponine, która siedziała przy bramie, grozi, że krzyknie i obudzi całe sąsiedztwo, jeśli złodzieje nie odejdą. Słysząc to, niechętnie zaniechają wykonania swojego planu. Tymczasem Cosette informuje Mariusa, że wraz z Valjeanem wyruszy za tydzień do Anglii.
Następnego dnia Valjean siedzi na Champ de Mars. Ma problem z kilkukrotnym spotkaniem z Thénardierem w okolicy. Niespodziewanie na jego kolanach ląduje notatka z napisem „Wyjdź”. Widzi postać uciekającą w słabym świetle. Wraca do swojego domu, mówi Cosette, że będą mieszkać w ich drugim domu przy Rue de l’Homme Arme, i potwierdza, że przeprowadzą się do Anglii. Marius próbuje uzyskać zgodę M. Gillenormanda na poślubienie Cosette. Jego dziadek wydaje się surowy i zły, ale tęskni za chłopakiem. Kiedy temperamenty wybuchają, odmawia wyrażenia zgody na małżeństwo, każąc Mariusowi uczynić Cosette swoją kochanką. Obrażony Marius wychodzi.
Następnego dnia studenci buntują się i wznoszą barykady na wąskich uliczkach Paryża. Gavroche zauważa Javerta i informuje Enjolrasa, że ten jest szpiegiem. Kiedy Enjolras stawia mu sprawę, przyznaje się do swojej tożsamości i rozkazu szpiegowania studentów. Enjolras i pozostali uczniowie przywiązują go do słupa w restauracji Corinth. Później tego samego wieczora Marius wraca do domu Valjeana i Cosette na Rue Plumet, ale stwierdza, że dom jest już pusty. Następnie słyszy głos mówiący mu, że jego przyjaciele czekają na niego przy barykadzie. Zrozpaczony widząc, że Cosette nie ma, słucha głosu i odchodzi. Kiedy Marius przybywa na barykadę, „rewolucja” już się rozpoczęła. Kiedy pochyla się, by podnieść beczkę prochu, podchodzi żołnierz, który chce go zastrzelić. Jednak mężczyzna zakrywa lufę pistoletu żołnierza dłonią. Żołnierz strzela, śmiertelnie się raniąc.
Tymczasem żołnierze się zbliżają. Marius wspina się na szczyt barykady, trzymając w jednej ręce pochodnię, w drugiej beczkę prochu i grozi żołnierzom, że wysadzi barykadę. Po potwierdzeniu tego, żołnierze wycofują się z barykady. Marius postanawia udać się na mniejszą barykadę, którą uważa za pustą. Kiedy się odwraca, mężczyzna, który wcześniej do niego strzelił, woła go po imieniu. Marius odkrywa, że ten mężczyzna to tak naprawdę Éponine, ubrana w męskie ubranie. Leżąc na jego kolanach, wyznaje, że to ona powiedziała mu, aby poszedł na barykadę, mając nadzieję, że umrą razem. Wyznaje także, że uratowała mu życie, ponieważ chciała umrzeć, zanim on to zrobi.
W tym momencie możemy dowiedzieć się także, że Éponine anonimowo rzuciła notatkę Valjeanowi. Kobieta następnie mówi Mariusowi, że ma dla niego list. Wyznaje również, że otrzymała go dzień wcześniej, początkowo nie planując mu go przekazać, ale jednak postanawia to zrobić, obawiając się, że będzie na nią zły przez całe życie pozagrobowe. Po tym, jak Marius bierze list, Éponine prosi go, by pocałował ją w czoło, kiedy ona umrze. Wydając z siebie ostatnie tchnienie, wyznaje, że była w nim „trochę zakochana” i umiera.
Marius spełnia jej prośbę i idzie do tawerny, aby przeczytać list. Jest napisany przez Cosette. Dowiaduje się o miejscu pobytu dziewczyny i pisze do niej list pożegnalny. Wysyła Gavroche`a, by go jej dostarczył, ale ten zostawia go u Valjeana. Mężczyzna, dowiadując się, że kochanek Cosette walczy, początkowo odczuwa ulgę, ale godzinę później wkłada mundur Gwardii Narodowej, zbroi się w broń i amunicję i opuszcza dom.
Tom V – Jean Valjean
Valjean przybywa na barykadę i natychmiast ratuje ludzkie życie. Nadal nie jest pewien, czy chce chronić Mariusa, czy go zabić. Marius rozpoznaje Valjeana od pierwszego wejrzenia. Enjolras ogłasza, że już prawie nie ma nabojów. Kiedy Gavroche wychodzi poza barykadę, by zebrać więcej amunicji od martwych gwardzistów narodowych, zostaje postrzelony przez żołnierzy.
Valjean zgłasza się na ochotnika do egzekucji Javerta, a Enjolras udziela pozwolenia. Valjean usuwa Javert z pola widzenia, a następnie wystrzeliwuje w powietrze, pozwalając mu odejść. Marius błędnie uważa, że Valjean zabił Javerta. Gdy barykada upada, Valjean zabiera rannego i nieprzytomnego Mariusa. Wszyscy inni studenci zostają zabici. Valjean ucieka kanałami, niosąc ciało chłopaka. Unika patrolu policyjnego i dociera do bramy wyjściowej, ale zastaje ją zamkniętą. Thénardier wyłania się z ciemności. Valjean rozpoznaje go, ale jego brudne oblicze uniemożliwia Thénardierowi rozpoznanie go. Myśląc, że Valjean jest mordercą chwytającym zwłoki ofiary, Thénardier oferuje otwarcie bramy dla pieniędzy. Gdy przeszukuje kieszenie Valjeana i Mariusa, ukradkiem zdziera kawałek płaszcza Mariusa.
Thénardier bierze trzydzieści franków, które znalazł, otwiera bramę i pozwala Valjeanowi wyjść, spodziewając się, że pojawienie się Valjeana wychodzącego z kanału odwróci uwagę ścigającej go policji.Po wyjściu Valjean spotyka Javerta i prosi o czas, aby zwrócić Mariusa rodzinie. Javert zgadza się, zakładając, że Marius umrze w ciągu kilku minut. Po pozostawieniu Mariusa w domu dziadka, Valjean prosi o pozwolenie na krótką wizytę we własnym domu, a Javert zgadza się. Tam oficer mówi Valjeanowi, że będzie na niego czekał na ulicy, ale kiedy Valjean skanuje ulicę z okna, stwierdza, że Javert zniknął. Javert idzie ulicą, uświadamiając sobie, że jest uwięziony między swoją ścisłą wiarą w prawo a łaską, którą okazał mu Valjean. Uważa, że nie może już oddać Valjeana władzom, ale nie może też ignorować swojego obowiązku wobec prawa. Nie mogąc poradzić sobie z tym dylematem, popełnia samobójstwo, rzucając się w Sekwanę.
Marius powoli wraca do zdrowia po odniesionych obrażeniach. Kiedy on i Cosette przygotowują się do ślubu, Valjean wyposaża ich w fortunę w wysokości prawie 600 000 franków. W trakcie ich wesela odbywającego się podczas uroczystości Mardi Gras, Valjean zostaje zauważony przez Thénardiera, który następnie nakazuje Azelmie pójść za nim.
Po ślubie Valjean wyznaje Mariusowi, że jest byłym skazanym. Marius jest przerażony, przyjmuje, iż mężczyzna posiada najgorsze cechy moralne i stara się ograniczyć jego czas z Cosette. Valjean zgadza się na wyrok Mariusa i separację z Cosette. Jednak traci woleę życia.
Thénardier przychodzi do Mariusa w przebraniu, ale ten go rozpoznaje. Thénardier próbuje szantażować Mariusa tym, co wie o Valjeanie, ale robiąc to, mimowolnie koryguje błędne poglądy Mariusa na temat starszego mężczyzny i ujawnia wszystko, co zrobił. Próbuje przekonać go, że Valjean jest mordercą, i przedstawia płaszcz, który wyrwał jako dowód. Oszołomiony Marius rozpoznaje materiał jako część własnego płaszcza i zdaje sobie sprawę, że to Valjean uratował go z barykady. Marius wyciąga garść banknotów i ciska nimi w twarz Thénardiera. Następnie konfrontuje go z jego przestępstwami i oferuje mu ogromną sumę za odejście. Thénardier przyjmuje ofertę i wraz z Azelmą podróżuje do Ameryki, gdzie zostaje handlarzem niewolników.W drodze do domu Valjeana, Marius mówi Cosette, że Valjean uratował mu życie na barykadzie. Przybywają, by znaleźć umierającego mężczyznę i pojednać się z nim. Valjean opowiada Cosette o jej matce. Umiera zadowolony i zostaje pochowany pod pustą płytą na cmentarzu Père Lachaise.
Ówczesny odbiór
Pojawienie się powieści było bardzo oczekiwanym wydarzeniem, ponieważ Victor Hugo został uznany za jednego z najwybitniejszych poetów Francji w połowie XIX wieku. New York Times ogłosił swoją publikację już w kwietniu 1860 r. Hugo zabronił swoim wydawcom streszczenia historii i odmówił zezwolenia na drukowanie fragmentów powieści przed publikacją. Poinstruował wydawców, aby zawierzyli jego wcześniejszym sukcesom.
Wydanie dwóch pierwszych tomów m poprzedziła masowa kampania reklamowa w Brukseli 30 lub 31 marca oraz w Paryżu 3 kwietnia 1862 r. Pozostałe tomy opublikowano 15 maja 1862 r. Co ciekawe wraz z nimi pojawiły się krytyczne reakcje (często negatywne). Niektórzy krytycy uznali temat poruszany w książce za niemoralny, inni narzekali na nadmierny sentymentalizm, a inni byli zaniepokojeni pozorną sympatią do rewolucjonistów. L. Gauthier napisał w Le Monde z 17 sierpnia 1862 r .: „Nie da się odczytać bez niepokonanego wstrętu wszystkich szczegółów, które podaje pan Hugo dotyczących udanego planowania zamieszek.”
Bracia Goncourt uznali tę powieść za sztuczną i rozczarowującą. Flaubert nie znalazł w niej „ani prawdy, ani wielkości”. Skarżył się, że bohaterowie byli prymitywni i stereotypowi – wszyscy „mówią bardzo dobrze – ale wszyscy w ten sam sposób”. Uznał to za „infantylny” wysiłek i „zakończył” karierę Hugo jak „upadek boga”.
W przeglądzie prasowym Charles Baudelaire pochwalił Hugo za skupienie uwagi publicznej na problemach społecznych, choć uważał, że taka propaganda jest przeciwieństwem sztuki. Prywatnie karcił go. Kościół katolicki zakazał czytania tej książki, umieszczając ją w Indeksie Ksiąg Zakazanych.
Książka jednak okazała się sporym sukcesem komercyjnym od czasu publikacji. Już w roku publikacji została przetłumaczona na wiele języków, m.in.: na włoski, grecki i portugalski.
Środę rozpoczynam od recenzji książki, którą spokojnie możecie sobie podarować, chyba że bardzo nie macie co ze sobą zrobić w domu i koniecznie musicie przekonać się, że jest tak zła, jak o niej piszę.
Znacie mnie (mam nadzieję) i wiecie, że zawsze staram się znaleźć coś pozytywnego w książce, którą Wam przedstawiam, ponieważ to nie jest tak, że powieść jest nieciekawa i nieudana od początku do końca. Wydaje mi się, że ktoś, kto dokonuje selekcji powieści w wydawnictwach ma jakieś poczucie estetyki i wyczucie, że coś może się spodobać lub nie. Ale czasem okazuje się, że książka jest czymś zupełnie innym niż się zakładało i takie rozczarowanie boli. I to bardzo.
Psychopaci Stephen Seager
Z pewnością natknęliście się na reklamę tej książki gdzieś w social mediach. I nie wiem, czy to przez okładkę tej książki (nieco wstrząsająca i pokazująca trudy pracy w zakładzie dla osób psychicznie chorych lub w więzieniu) i wydała mi się ona bardzo ciekawą pozycją. Zaczęłam słuchać – ostatnio jakoś tak mam, że preferuję audiobooki od książek tradycyjnych, papierowych. No i niestety rozczarowanie.
Ta książka teoretycznie opisuje trudy pracy w ośrodku dla psychopatów, ludzi, którzy zostali skazani za dokonanie ciężkich przestępstw, ale którzy po badaniu psychiatrycznym wykazywali spore zaburzenia. Głównym bohaterem jest doktor Stephen Seager, psychiatra, który ze względu na kłopoty finansowe po zakończeniu kryzysu finansowego w 2008 roku musiał szukać pracy w tego typu ośrodku. Trafia do instytucji Gorman State w Napa, zwanej przez pracowników Gomorą. Dlaczego? Podejrzewam, że ze względu na to, co się w tym miejscu wyprawia – psychopaci to specjalna grupa ludzi, którzy niekiedy z premedytacją wykorzystują postawioną im diagnozę: brutalnie atakują innych pacjentów oraz personel medyczny, handlują kontrabandą i grożą wszystkim dookoła, ponieważ mogą. Nikt im przecież nie powie, że nie mogą, chorzy są.
Wiecie, co właśnie odkryłam? Kiedy opisuję tę książkę, ona wcale nie wydaje mi się taka zła. Gdybym miała skupić się tylko i wyłącznie na opisanych w niej wydarzeniach, nie byłoby się do czego przeczepić. Jest coś gorszego i tym czymś jest sposób jej napisania. Nie wiem w sumie, jak ją nazwać. Nie jest to literatura faktu, ani dokument. Ale coś w formie zbeletryzowanego pamiętnika głównego bohatera, który przeplatany jest swego rodzaju wstawkami faktograficznymi. I pewnie domyślacie się, że to nie mogło się udać. Macie rację, wyszło tak sobie. A nawet gorzej.
Moja ocena
Czy powinnam napisać coś więcej ponad to, co już zdążyłam opisać? Szkoda czasu na tę książkę, chyba że jest to Wasza ostatnia książka i nie macie widoków na uzupełnienie zapasów.
Dziś nie będzie o tym, w jaki sposób można uchronić się przed najbardziej popularnym wirusem na ziemi. Zdaję sobie sprawę, że każdy z nas z utęsknieniem wyczekuje informacji o tym, że stan wyjątkowy wreszcie się skończy. Niestety wybrałam na dzisiejszą recenzję książkę niezbyt łatwą i wydaje mi się, że równie dołującą jak rzeczywistość za oknem. Ale mam nadzieję, że znajdzie się pomiędzy Wam ktoś, kto tę pozycję doceni.
O książce „Chłopiec” Zbigniewa Zyśki dowiedziałam się przypadkiem. Przeglądałam Facebooka i zainteresował mnie następujący opis:
Mateusza porywa wir nocnego życia w wielkim mieście. W przeciwieństwie do ojca gliniarza, rujnuje swoje życie osobiste i zawodowe. Przy życiu utrzymuje go głód doznań, prymitywnych i hedonistycznych, oraz pewien dług…
Jednak opis ten nie jest wyczerpujący i nie za bardzo daje poznać, o czym dokładnie jest ta książka.
Jak zepsuć sobie życiorys na 100%
Wyobraźcie sobie chłopaka z dobrego…nie, to jest złe określenie,,, z dostatniego domu. Ojciec jest szychą w policji, matka- też jest. Ma młodszego brata, takiego chłopaczka, którego wszędzie pełno, który być może chce być jak starszy brat. Natomiast Mateusz to ktoś, kto uwielbia imprezy, kobiety, narkotyki. Lista jego wybryków i imprezowego doświadczenia dokładnie przypomina to, co możemy widzieć na amerykańskich filmach: samochody, kumple dzielący z nim wspólne przygody, narkotyki (i rzeczy w stylu zlizywania kreski ze skóry kobiet), no po prostu żyć nie umierać. I nagle, pewnego dnia okazuje się, że to życie się skończyło. Ten młodszy brat, którego Mateusz tak nie cierpiał ginie w wypadku samochodowym w pożyczonym od starszego chłopaka samochodzie.
Zbigniew Zyśk „Chłopiec”
Świat się zmienia. Pojawiają się wyrzuty sumienia, coraz więcej imprez, używek i przygód z kolegami. W trakcie jednej z nich Mateusz zostaje wplątany w niewygodną sytuację: ratuje życie policjantowi i w związku z tym musi odpracować dług u handlarza narkotyków. Co się nagle okazuje? Że trzeba wziąć się z życiem za bary, ale Mateusz nie potrafi jeszcze tego zrozumieć i wciąż popełnia te same błędy.
Moja ocena
Nie jest to książka łatwa w odbiorze. Mimo swoich niewielkich rozmiarów ma w swojej treści tak ogromny ładunek emocjonalny, że ciężko niekiedy jest się z nim zmierzyć. W dodatku wszystkie wydarzenia następują po sobie w takim tempie, że aż czasami trudno się w nich połapać. Oj, nie jest to łatwa książka.
Jeśli wciągają Was historie o gangsterach, coś w stylu „Ślepnąc od świateł” Jakuba Żulczyka to myślę, że jest to coś dla Was. I muszę oczywiście nadmienić, że Mateusz ma w sobie wiele z Kuby – głównego bohatera wspomnianej przeze mnie wcześniej powieści. Przypadek? Mam nadzieję.
